Birgi , coğrafi olarak merkezde olmayan herhangi bir yere bağlanmayan, Küçük Menderes Ovası’nda, Bozdağ’ın eteğinde, nehir etrafına kurulmuş kendine has bir yerleşim yeri. Ancak bu yazıyı okumanıza da sebep veren bilinirliği, yüzyıllar boyunca çok farklı millete ev sahipliği yapmasından kaynaklanıyor. Tabi her gelen kavim de bir kültür bırakarak Birgi tarihini zenginleştirmiş.
Birgi Tarihi
Birgi’nin tarihi 5000 yıl ötesine dayanıyor. Tarih boyunca Frigler, Lidyalılar, Persler, Bergamalılar, Romalılar ve Bizanslılar Birgi’de yaşamış. Bizans döneminde Christoupolis olan İsmi 7. Yüzyılda Pyrgion olarak değişmiş. Daha sonra şimdiki kültürünü de büyük oranda şekillendiren Selçuklular 11. Yüzyılda Birgi’ye gelmiş. Selçuklu Devleti parçalara ayrıldıktan sonra derslerden de hatırladığımız Aydınoğlu Beyliği burada kurulmuş. Bu yüzden merkezdeki ulucami , Aydınoğlu Mehmet Bey Camii olarak adlandırılır.
Kurtuluş savaşı döneminde Birgi kuvayi milliye güçleri açısından oldukça etkin bir rol oynamıştır.
1990 yılında Birgi , doğal sit alanı ilan edilmiş ve günümüzde UNESCO tarafından korunmaya adaydır.
Birgi’ye Nasıl Gidilir?
Özel Araçla: İzmir merkezden Birgi’ye 2 farklı rota ile gidebilirsiniz.
İlk rota: Ankara asfaltı üzerinden İzmir – Kemalpaşa – Salihli rotasında Salihli’ye girmeden sola dönerek Bozdağ aşılarak Birgi’ye inilebilir. Bu rota hem dağ inişi hem de çıkışı içerdiği için önerilmez.
İkinci Rota: İzmir – Torbalı – Ödemiş yönünde giderek ulaşmak. İzmir – Birgi arası yaklaşık 2 saat sürmektedir.
Toplu Taşıma Araçlarıyla İzmir’den Birgi’ye Nasıl Gidilir?
Ödemiş Birgi arası yaklaşık 20 dakika – 8 km sürmektedir. Dolayısıyla İzmir’den Ödemiş’e giden tüm toplu taşıma araçlarıyla Birgi’ye ulaşabilirsiniz.
Ödemiş’e tren, İzban, otobüsle ulaşım alternatifleri için bu yazımızı okuyabilirsiniz.
Birgi Görülecek Yerler
Birgi’nin sloganı “Tarihle Doğanın Eşsiz Uyumu” olarak geçiyor. Gerçekten de hem doğal hem dini hem de tarihi ögeler barındıran yerleşim yeri yeme-içme ve konaklama açısından da imkanlar sunuyor. Hepsini değerlendirerek Birgi’de görülmesi gereken yerler listesi hazırladık. Birgi’de 2 adet meydan bulunuyor. Genelde turistik yerler bu 2 meydan etrafında toplanmış. Yukarıda yer alan Aydınoğulları meydanı ve Cumhuriyet Meydanı arasını yürüyerek gezebilirsiniz.
Arnavut kaldırımlı sokaklarda eski tip ev ve konaklar serbest olarak görebilir. Genelde evler eski mimarilerini koruyarak yenilenmiş. Bu da Birgi Evleri’ni başlı başına turistik bir hale getiriyor.
Çakırağa Konağı
Birgi’nin en ilgi çekici turistik noktası. 3 katlı ahşap konak 18. yüzyılda Şerif Ali Ağa tarafından yapılmış. Mülkün Çakıların Tahir Ağa’ya ait olduğu biliniyor. Konak ihtişamlı bir yaşamı hissettiriyor. Duvarlarında İstanbul ve İzmir resimleri yer alıyor. 1995 yılında restorasyona giren ve müze olan ev, 2018 yılında tekrar bakıma girdi ve 2024 yılında tekrar açıldı.
Aydınoğlu Mehmet Bey Cami ( Ulu Camii)
Ayıdnoğlu Mehmet Bey tarafından 1312 yılında yaptırılan cami, Birgi’nin merkezindeki Aydınoğlu Meydanında yer alıyor. Caminin minberi , hutbe kapısı, dış yapısı ve pencereleri Selçuklu – Türk mimarisininin kendine has güzel bir uygulaması. Kesme kare taşlar ve kırmızı tuğlalar kullanılması özgün bir hava katıyor.
Camiden çıkarılan bazı halı ve mezartaşları 1900’lü yıllarda İzmir’deki müzelere götürülmüş.
Aydınoğulları Türbesi
Ulucami’nin bitişiğinde yer alan türbe Aydınoğlu Mehmet Bey ölünce 1334 yılında yaptırılmış. Türbedeki diğer 2 sanduka ise Mehmet Bey’in oğulları Gazi Umur, İsa ve Bahadır Bey’e aitmiş. Mehmet Bey’in 4. oğlu Süleyman Bey’in Türbesi ise Tire’de yer alıyor.
Küp Uçuranlar Kulesi
Cumhuriyet meydanına yakın, 10gen bir taş yapı.
İmam-ı Birgivi
Yaşadığı dönem olan 16 yüzyılda önemli bir din adamı ve medrese hocası olan İmam-ı Birgivi, buraya yerleşmiş ve burada vefat etmiştir. Adına yaptırılan türbe için meydandan yukarı yürümeniz gerekiyor.
Aydınoğlu Hamamı
Osmanlı Hamamı olarak da bilinen yapı yine Aydınoğlu Meydanı’nda yer alıyor. Epey kötü durumda olan yapı Ödemiş Belediyesi tarafından restorasyona girmiş.
Ümmü Sultan Şah Türbesi
Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından kız kardeşi öldüğünde yaptırılmış. Her iki yanından da yol geçtiği için ilginç bir görüntüsü var. Hatuniye Kümbeti olarak da isimlendiriliyor.
Gazi Umurbey Anıtı
Meydanda Sultan Şah Türbesi yanında bulunan anıt, Aydınoğlu Mehmet Bey’in oğlu ve bir savaşçı ve yönetici olan Umurbey adına yapılmış.
Derviş Ağa Medresesi
Üstü kubbeli ve güzel bir avlusu olan medrese Derviş Ağa tarafından kurulmuş.
Güdük Camii
Cami meydanın altındaki mahallede bulunmakta ve günümüzde mescit olarak kullanılmaktadır. Bu caminin Birgi’nin en eski camisi olduğu söyleniyor. Kaynak: Birgi Hakkında Rapor , Nezih Başgelen
Birgi Meydan Kahvesi ve Çarşı
Birgi’nin en turistik noktalarından biri. Burada yerel üreticilerden kestane, reçel, kuru ot, incir, zeytin, sabun ve toprak testi alabilirsiniz.
Birgi Köy evi girişimi ise, etiketli yerel ürünler satıyor. Hediyelik için de ideal.
Birgi’de Ne Yenir ?
Çok bilinmez ama Birgi Türkiye’nin en büyük kestane üreticisi yerleşim yerlerinden biridir. Hatta Bursa’ya bile buradan kestane gönderiliyor. Bu sebeple lokal satıcılarda yaz mevsimi dışında hep kestane bulabilirsiniz. Nohut mayalı ekmek bölgenin bir diğer önemli lezzetlerinden.
Elif Hanım Konağı , Birgi Sofrası, Doktorun Yeri, Nar Danesi ve birçok otantik mekan burada hizmet veriyor. Kendilerine has bahçeleri ve lezzetleri mevcut.
Aydınoğlu Cami karşısında yer alan ufak çarşıda Mor Fesli Cafe önerilir. Burada farklı bitki çaylarını deneyebiliyorsunuz.
Birgi’de Nerede Kalınır ?
Birgi’de Konaklanacak yerler epey alternatifli ancak hiçbirinde lüks aramayın. Hepsi yerel ruha uygun butik otel ve pansiyonlar.
Trt 1 dizisi Yeşil Deniz burada çekildikten sonra Birgi’nin popülerliği daha da artmış. Çiftler ve aileler için 7-8 tane butik otel burada hizmet veriyor.
- Cemile Sultan Butik Otel
- Kadılar Paşazade Konağı
- Saliha hanım Taş Konak
- Birgi Elif Hanım Konağı
- Birgi Ata Konağı Çınaraltı Pansiyon
- Doktorun Yeri Pansiyon
- Yeni Gelin Evi Pansiyon
- Hayal Tadında: Bir Sevgi Çiftliği
Birgi Otel ve Pansiyonları için buradan rezervasyon yaptırabilirsiniz.
1 Comment
Emekli olmama az kaldığı için araştırma yapıyorum. Bilgi alabileceğim oldukça detaylı çalışmalarınız var. Elinize sağlık…