Ödemiş Hakkında Kısa Bilgi ve Ödemiş Tarihi
Ödemiş tarihine baktığımızda Lidyalılara ulaşıyoruz. Bozdağ eteklerinde kurulu İpaypa , Sardis’ten sonra Lydia topraklarının en önemli yeri konumundaymış. Daha sonra Persler yöreyi işgal eder. Günümüz Ödemiş topraklarındaki İpaypa daha sonra sırasıyla Büyük İskender, Bergamalılar ve Bizanslıların eline geçmiştir. Daha sonra Aydınoğulları ve 1426’ta Osmanlıların yönetimine geçer.
Ödemiş’in gelişmesi Rumların tarım amacıyla 1838 yılında Ödemiş’e gelmesi daha sonra da 1888 yılında demiryolu hattının açılmasıyla olmuştur.
Ödemiş tarihi şüphesiz kurtuluş savaşında efelerin sergilediği direnişi anlatır. Ödemiş efesi , Ödemiş zeybeği yörenin sembolü olmaya devam ediyor. Ödemiş’in kurtuluşu her sene 3 Eylül‘de kutlanır.
Ödemiş İsmi Nereden Geliyor?
Aydınoğulları döneminde oldukça önemli bir konumda olan Birgi’ye bağlı Otamış isminde bir köy olduğu söylenir. Ödemiş isminin buradan geldiği düşünülüyor.
Ödemiş nüfusu 2018 itibariyle 138.000 olup , İzmir’in en kalabalık 11. ilçesidir.
Ödemiş Nerede ve Nasıl Gidilir?
Ödemiş’in konumu , Ödemiş’e tren saatleri, özel araçla gitme rotası ve İzmir Ödemiş arası otobüs saatleri için bu yazımızı okuyabilirsiniz.
Ödemiş’te Ne Yapılır?
Ödemiş’te yapılacak şeyler ve görülecek yerler her kesime hitap ediyor. Gastroturizmden , doğa yürüyüşüne, arkeolojiden, kayak turizmine kadar bir çok ilgi alanına göre yer mevcut.
Ödemiş Merkez
Arasta
Ticaretin hala aktif olarak hissedildiği arastada 150 yıllık binalar ve hanlar arasında bakır, metal , dokuma işçilerini görebilirsiniz. Arasta etrafında 3 adet cami ve 17 han bulunmaktadır.
Tayyare Parkı
3 Eylül veya merkez parkı olarak da anılan park Tayyare Anıtı ile bilinmektedir. Gerçek uçak anıtı 1930’lu yıllarda Ödemişlilerin Türk Hava Kurumu’na armağan ettiği 7 uçak anısına dikilmiştir.
Kadın El Sanatları pazarında çok sayıda iğne oyaları, dikiş ürünleri , takı ve çeşitli el işi ürünlerini bulabilirsiniz. Özellikle son yıllarda ipek ürünler de pazarda yer etmeye başlamış.
Ödemiş Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi
2012 yılında açılan müze, eski Keçeci Hanı ve Yıldız Oteli‘nin binasının yerine yapıldı. Müze konsept olarak 20. yüzyıldaki sokak, toplum ve aile yaşantılarını gösteren ayrıca Ödemiş değerlerine ışık tutan herkesin ilgisini çekecek oldukça değerli bir arşiv. Kesinlikle görülmeli.
Müzede berber, saatçi, sinema salonu, otel, hamam gibi ticarethanelerin eski halleri sergileniyor. Sigara, telefon, silah, mutfak eşyaları, giysi gibi çoğu gündelik eşyanın geçmişteki hallerini görebilirsiniz.
Müzede Ödemiş’in en önemli kişilerinden olan eski Başbakan Şükrü Saraçoğlu ve Ödemiş’e su – elektrik getiren efsanevi belediye başkanı Doktor Mustafa Bengisu ‘nun anı odaları bulunuyor.
Müze pazartesi günleri hariç her gün ücretsiz olarak gezilebiliyor.
Bedia Akartürk Müzesi
1941 yılında Ödemiş’te doğan Türk sanat müziği sanatçısı Bedia Akartürk‘ün eşyalarının sergilendiği müze haftanın her günü ücretsiz olarak gezilebilir.
Ödemiş Pazarı
Her bölgenin hatta semtin kendine has bir pazarı vardır. Ancak Ödemiş Pazarı , uğruna otobüsler kaldırılan hem nitelik hem de büyüklük açısından oldukça önemli bir pazardır. Pazar çoğu sokak ve caddeye taşar. Meşhur Ödemiş patatesi, soğan, fasülye , kıtır gibi yerel lezzetleri bulabilirsiniz.
Ödemiş Pazarı Hangi Gün?
Ödemiş pazarı cumartesi günleri merkezde kurulmaktadır.
Ödemiş Müzesi
Ödemiş müzesi şehir merkezinin ilerisindedir. Müze 1987 yılında faaliyete geçmiş olup içinde hem arkeolojik hem de etnografik eserler bulunmaktadır. Küçük Menderes ovasındaki antik kent, tümülüs, kale ve kale mezarlarından bulunan kemik , cam, vazo, seramik eşyalar sergilenmektedir.
Ayrıca Osmanlı Dönemi’nden yerel halkın gündelik yaşantısı ve kültürel değerlerini yansıtan eşyalar da sergilenmektedir.
Müze pazartesi günleri hariç hep açıktır.
125. Yıl Parkı
Ödemişlilerin dinlenme, yeme – içme amacıyla kullandığı park, 72.000 metrekare alana yayılıyor. Gölcük’e çıkmadan yapay göleti sayesinde Ödemişlilerin su sevdasını karşılıyor.
Ödemiş Birgi
Aydınoğulları Beyliği’nin merkezi olan Birgi, Ödemiş’e bağlı bir köy. Ancak nüfusu, turistik değerleri ve geçmişi ile bir köyün ötesinde. Osmanlı ve öncesi yapıları ile birlikte dini ögeleri, yemekleri, doğası ve ürünleriyle günübirlik & butik konaklamalı ideal bir bölge Birgi.
Birgi’de gezilecek yerler ve yapılacak şeylerle ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Ödemiş Gölcük – Bozdağ
Bozdağ sıradağlarının arasında bir yayla Gölcük. Ödemiş’e 25 dakikalık bir dağ rotası uzaklığında olan doğal güzellik kesinlikle görülmeli. Son dönemde otelleri tadilatta olsa da pansiyonları hizmet vermeye devam ediyor. Ödemiş’e bağlı Gölcük Yaylası ile ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Ayrı bir köy olan Bozdağ ise su kaynakları ve kayak tesisi ile ünlü bir köy. Bozdağ Kayak Tesisi’nin bulunduğu rakım 2115 metre. Yaz – kış oturanların olduğu İzmir’e 2,5 mesafede olan Bozdağ yaz mevsiminde oldukça serin oluyor. Bozdağ’dan kızılcık reçeli, kekik, yayla domatesi ve fasülye almayı unutmayın. Bozdağ’dan Gündalan ve Çavdar yaylalarına da gidebilirsiniz.
Ödemiş Lübbey Köyü
Ödemiş’ten Üzümlü Köyü ve Çamyayla Kötü rotasını kullanarak ulaşabileceğiniz Lübbey bir dağ köyü. Rakımı 1000 metre. Son dönemde turistik olmasının sebebi köyün büyük oranda terk edilmiş olması ve oluşan ürkütücü görüntü. Yaklaşık 300 yıllık geçmişi olan Lübbey bir Türkmen Köyü. Hala ayakta olan ancak harap görünen evler fotoğraf meraklıları ve korku filmi sevdalıları için ideal. Birkaç amatör ve uzun metrajlı film için plato vazifesi de görmüş.
Ödemiş Kayaköy
Burada bulunan eski bir kale yapısı köyü ziyaret açısından değerli kılıyor.
Ödemiş’te Ne Yenir?
Her yörenin kendine has et yemeği, otu, unlu mamül ve tatlısı vardır ancak Ödemiş gastronomi açısından diğer bölgelerin ötesinde.
Kahvaltı’da katmer ve töngül pidesi vazgeçilmezlerden. Ödemiş’in katmeri Antep’inki gibi tatlı değil. Çıtır gözleme olarak tanımlayabiliriz. Urla katmerinden farklı olarak üzerine peynir serpiştirilerek de servis ediliyor.
Töngül pidesini de otlu kır pidesi olarak tanımlayabiliriz. Kızdırılmış margarin ve peynir rendelenerek gündüz ve öğle saatlerinde yeniyor. Kesinlikle denemelisiniz.
Kar helvası yaz aylarında oldukça sıcak olan Ödemişlilerin serinlemek için ihtiyaç duyduğu bir lezzet. Eskiden ve şimdi mümkün olduğu dönemlerde Bozdağ’dan getirilen kar ve buzun üstüne karadut suyu dökülerek yenen tatlı hem lezzetli hem de ferahlatıcı.
Ödemiş’in diğer lezzetleri arasında kaygana, heybeli çorba ve ekmek kebabını sayabiliriz.
Ancak Ödemiş’in şüphesiz en meşhur lezzeti Ödemiş Köftesi. Marketlerde bulamayacağınız Ödemiş köftesi özel pişirme tekniği ve tarzı ile özellikle yerinde denenmesi gereken bir lezzet. Tereyağlı ekmek ve baharatlı köfte ile servis edilen lezzetin yanında koyun yoğurdu söylemeyi de unutmayın.
Ödemiş’te Köfte Nerede Yenir ?
Ödemiş köftesini ilçenin her yerinde yiyebilirsiniz. Kebap ve köfte denince akla ilk gelen lezzet zaten o.
Atom , Keskinel, Gonca Kebap, Hurşit ve Dostol bizim deneyip beğendiğimiz yerlerden. Tayyare Parkı’nın arkasındaki cadde üzerinde yer alan Dostol Kebap favorimiz.
Ödemiş’in Neleri Meşhur?
Bu kadar lezzetin dışında ilçeye uğradığınızda tatmanız ve satın almanız gereken başka lezzetler de var.
Görgen’den süt ürünleri, Ecem Unlu Mamüller’den tereyağlı kurabiye, ilçe girişindeki fırınlardan Ödemiş Kıtırı ve tabiki Türkiye’deki cipslerin kaynağı olan Ödemiş Patatesi alabilecekleriniz arasında.
Ödemiş sadece yiyecekleriyle de değil , cesareti ve ülke sevdasıyla mehşur efeleriyle de meşhur. Buradan kurtuluş savaşı boyunca dağlarda cesurca savaşan Ödemiş zeybeklerine de selam olsun.
