Bergama Gezilecek Yerler

 Kısaca Bergama Tarihi

Bergama tarih boyunca 5 farklı medeniyete ev sahipliği yapmış, Bakırçay (Kaikos) ovasına kurulu 2500 yıllık bir yerleşimdir.
Bergama ismi Pergamon’dan gelir. Pergamon ise antik kahraman Pergamos’tan ismini alır. Aynı zamanda “korunaklı kale”, “tepe kale” anlamına gelir.
Bergama’da İyon, Helen, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı imparatorluğu dönem dönem hüküm sürmüştür.
Şehir, 1304 Yılında Türklerin eline geçmiş, 1919’daki Yunan İşgali sonrası 14 Eylül 1922’de kurtulmuştur. Bu sebeple 14 Eylül Bergama’nın kurtuluşu olarak her sene kutlanır.

Bergama Nerededir?

Bergama günümüzde İzmir’in kuzeydoğu ilçesi olup,  Manisa Kınık ve Dikili’ye komşudur. Bergama’nın denize kıyısı yoktur. Bakırçay havzasının merkezinde yer alan yerleşim yerleri yaklaşık 1700 km² alana yayılmaktadır. Bergama’nın son kanun öncesine kadar 114 kadar köyü bulunuyordu.

Bergama’ya Nasıl Gidilir?

Bergama’ya günübirlik İzmir üzerinden gidebileceği gibi Balıkesir ve Çanakkale’den de günübirlik gelinebilir. İzmirliler için Ayvalık’a giderken her ne kadar yol üzeri olmasa da 25 dakikalık bir rotadan sapma ile Bergama’ya ulaşılabilir.

Bergama’ya ulaşımı bir diğer blog yazımızda paylaşmıştık.

Bergama’ya Nasıl Gidilir?

Bergama Gezilecek Yerler

Bergama her ne kadar İzmir’e yakın olmasa da kahvaltınızı yapabileceğiniz yerel mekanlar sunduğu için karnınız aç gelebilirsiniz. Öğle ve akşam yemekleri için yörenin zeytinyağlı yemeklerini ve meşhur Bergama Köftesi’ni deneyebilirsiniz.

Bergama Kahvaltı Önerileri:

Yenigün kahvaltı salonu ticari kaygı gütmeyen bölgenin en lokal kahvaltı yeri. Asıl olarak mandıra hizmeti veren, Bergama tulumu ve kaymağı satın alabileceğiniz bir mekan. Ancak hafta sonu kahvaltı hizmeti vermediğini belirtelim.
Yenigün Kahvaltı Salonu’na 50 metre ötede, Sarmaşık Lokantası’nın yanında yine kahvaltı hizmeti veren bir şarküteri bulabilirsiniz. Bal Kaymak ve Sıcak Süt tavsiye edilir. Bir başka kahvaltı mekanı ise Bereket kahvaltı salonu.
Balıkesir tarafından gelenlerin daha yakın olacağı Kozak Yaylası’nda da doğa içinde bir kahvaltı yapabilirsiniz. Zirve kafe’de hem kahvaltı tabağı hem de gözleme mevcut. İzmir merkezden gelecekler için Kozak Yaylası’nın 2,5 saat sürebileceğini belirtelim.

Bergama Turistik Yerler

Bergama’da gezilecek yerlerin başında tarihi yerler öne çıkıyor. Tıp tarihi ve uygarlıklar tarihi için birçok önemli nokta burada mevcut.

İzmir Bergama Müzesi

Bergama Müzesi 1924 yılında kurulmuş. Müze hem günümüz hem de geçmiş Bergama kültürünü yansıtan, Arkeolojik ve Etnografya karışımı tipik bir Ege ilçe müzesi.
Müzede Pitane (Çandarlı), Myrina buluntuları haricinde Pergamon Antik Kentinin buluntuları da var. Müzede ayrıca yakın zamana ait etnografik ögeler de mevcut. Müze merkezde yer alıyor ve Müzekart geçerli. Müzeden sonra Çamlıpark’ta dinlenebilirsiniz.

Galenos Heykeli

Bergama ve tıbbi açıdan önemli bir değer olan Galenos, modern eczacılığın kurucusu olarak görülmektedir. Hipokrat’tan sonra en önemli hekim olarak görülmektedir. Roma’da ağır vakalarda tedavi uygulaması ona ün kazandırır.

2012 yılında yaptırılan Galenos Heykeli Bergama Cumhuriyet Meydanı’nda görülebilir.
Heykeldeki yılan eczacılığın da sembolü olarak kabul edilir ve şifayı temsil eder. Galenos’un Bergama için önemi ise, burada yaşayıp, bir dönem Asklepion’da eğitim ve görev almasıdır.

Asklepion Antik Kenti

Asklepion Tapınağı, merkezden 3 dakika uzaklıkta, hikayesi ve işlevi ile oldukça ilginç bir ören yeri. Antik çağda sağlık merkezi olarak kullanılan bölge, Pantheon, Amfi Tiyatrosu, Uyku Odaları, antik sütunları ve muhteşem doğasıyla arkeoloji meraklısı olmasanız da hoşunuza gidecek bir müze. Aileler için ideal. Girişte müze kart geçerlidir. Asklepion’la ilgili detaylı bilgi için bu yazımıza bakabilirsiniz.
Asklepion’a giderken Viran Kapı’yı da görebilirsiniz.

Kızıl Avlu (Serapeion)

Akropol’a tırmanırken sağda kalan Kızıl Avlu eski bir Roma tapınağı yapısı. Yani dini amaçlı yapılmış. Mimari olarak gerçekten büyüleyici. Benzerlerini Roma İtalya’da da görebileceğiniz tarihi mekan UNESCO tarafından koruma altına alınmış. Buranın kızıl tuğlaları Menemen’den getirilmiş ve Roma İmparatoru Hadrianus tarafından Mısır tanrılarına adanmış.

Aristonikos Heykeli

Sınıf eşitsizliğinin getirdiği baskı ile tarihteki ilk köle ayaklanmasına öncülük ettiği söylenen Aristonikos Bergamalı’dır. Toplumsal sınıf mücadelesinin sembolü olmuş bu önemli ismin heykeli Kızıl Avlu’nun yanında 2019 yılında açıldı.

Bergama Kütüphanesi

Şehrin kuzeyinde yer alan, eski bir Bergama konağı içine kurulu kütüphane Kınık Cadde’sinin başında yer alıyor. Bina eskiden kız lisesi olarak kullanılmış. 2013 yılından beri kütüphane olarak hizmet veriyor. Antik Pergamon Kütüphanesi ile karıştırılmamalıdır.

Bergamalı Kadri Eğitim Tarihi Müzesi

Kütüphane’den yukarı doğru tırmandığınızda 14 Eylül İlkokulu’nun idari binasında görülebilecek müze eski bir Rum okuludur.

Bergamalı Kadri, 16. yüzyılda ilk Türk dilbilgisi kitabını yazmıştır. Müze eğitim tarihi ile ilgilidir. Haftasonları ziyarete kapalıdır.

Eski Bergama Evleri

Bergama’nın her yerinde eski evlere rastlayabilirsiniz. Ancak şehrin kuzey ve doğu tarafları daha eski yerleşimler olduğu için buralarda eski tip evlere denk gelme şansınız daha fazla.
Özellikle Kızıl Avlu civarı turistik bölge olduğu için eski tip evlere rastlayabilirsiniz.
Yeni Cami tarafında yeni restore ettirilen Bergama Evi‘ni de ziyaret edebilirsiniz.

Dursun Bey Türbesi

Kızıl Avlu’dan eski kışlaya doğru giderken bu türbeyi ziyaret edebilirsiniz. 12. yüzyılda yaşamış Dursun Bey, Orhan Gazi’nin de önem verdiği biriymiş. Bergama’da vefat edince türbesi de buraya yapılmış.

Viran Kapı

Roma tiyatrosunun son ayakta kalan kemeri oldukça heybetli. Kapının yanına ulaşabilmek için arasta arkasından tırmanmanız gerekiyor. Kapı arkasından Pergamon tüm heybetiyle gözükmektedir.

Parşömen Atölyesi

Bergama’dan bahsederken parşömen kağıdından bahsetmemek olmaz. Bilinene göre Mısır Krallığı Bergama’nın gelişimini engellemek amacıyla papirüs ticaratini yasaklar. Bunun üzere Pergamon Kralı Eumenes alternatif bir kağıt bulunmasını ister. Keçi ve oğlak derisinin gerilmesiyle yapılan parşömen böyle bulunur.
Arka Bahçe Tabakhane olarak bilinen yerde dönem dönem parşömen atölyeleri yapılmaktadır.

Akropol – Pergamon Antik Kenti

Şüphesiz Asklepion Antik Kenti ile birlikte Bergama’nın günümüzde en değerli turistik değeridir. Akropol, kale tepesi anlamına gelir. Günümüzde ayakta olan Türkiye’nin en popüler beş antik kenti arasına alabiliriz. Müzeye giriş 35 TL olup, müze kart geçerlidir. Rehberli gezmenizi tavsiye ederiz çünkü bilgilendirici tabelalar eksik, yetersiz ve akademik.
Müzeye gitmeden önce kesinlikle okumanızı önerdiğimiz bazı bilgilere Bergama Akropolis yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Bergama’daki Türk – İslam Yapıları

Eski Bergama evleri dışında Selçuklu ve Osmanlı döneminden kalan bir çok yapı bulunuyor. Arasta bölgesindeki Bedesten, 1930 yılında yapılan et ve sebze hali amaçlı kurulan Kapalı Çarşı , 2. Murat zamanında yaptırılan mermer küpten ismini alan Küplü Hamam , Hacı Hekim Camii , 46 odalı Çukur Han ,1432 yılında inşaa ettirilen Taş Han bunlardan bazılarıdır.

Arasta

Her şehrin eski çarşısında bu tarz bir arasta yapısı mevcuttur. Bergama Arastası Osmanlı dönemindeki ayakkabıcı, nalbur, manifaturacı gibi esnafların yan yana dizildiği çarşı. Tarihi dokusu korunan arastada esnafı ziyaret edebilir, hediyelik alabilir ve cafelerde dinlenebilirsiniz.

Süslemeleri ile dikkat çeken Güdük Minare ve Müftü Cami olarak da bilinen Selçuklu Minaresi de bölgede görülebilir.

Bergama Kurşunlu Camii

Cumhuriyet Meydanı’nın yanında bulunan bu cami 1435 yılında inşaa edilmiş. Kubbesi kurşundan yapıldığı için bu ismi almıştır.

Hacı Hekim Hamamı

16. Yüzyılda inşaa ettirilen Osmanlı mimarisindeki eski hamam günümüzde hala kadın ve erkeklere ayrı ayrı hizmet veriyor. İmkanları oldukça iyi ve 24 ayrı kubbeden oluşan mimarisi oldukça hoş.

Başka Neler Görülebilir?

Bergama ilçe merkezinin sol üstünden Kozak Yaylası’na doğru giderken Bergama’nın en büyük camisi, Sultan Bayezid tarafından inşaa ettirilen Ulu Cami, Ulucami Köprüsü, Üç Kemer Köprüsü, yukarı tırmandığınızda Domuz Alanı ve Roma Tonozu‘nu da görebilirsiniz. Roma dömeninden kalma tonoz yapısı ve eskiden domuzların satıldığı meydan olduğu için domuz alanı ismini alan meydanı görebilirsiniz. Günümüzde İttihat ve Terakki Parkı olarak geçiyor.

Kozak Yaylası

Çam fıstığı üretiminin sembolik olarak değil, makro ölçüde yapıldığı bir bölge burası. Özellikle Çam fıstığı hasadı döneminde evlerde ve köylerdeki tesislerde kozalakların işlendiğini görebilirsiniz. Bölgede 350 yıllık çam ağaçları bile olduğu söyleniyor. Kozak Yaylası’na Nasıl Gidilir ve yapılacak şeylere bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Allianoi Antik Kenti

Termal suları sebebiyle antik dönemde (MÖ 2. YY) sağlık merkezi olarak ün salan Allianoi Antik Şehri, Bergama’dan çıktıktan sonra sola saparak ulaşabileceğiniz bir yerde. Allianoi – Bergama arası yaklaşık 18 km sürüyor. Yöre halkı tarafından Paşa Ilıcası olarak da adlandırılıyor.

1998 yılında kazılarla açığa çıkarılan ve ciddi bir turistik potansiyeli bulunan antik şehir, sanatçı Tarkan’ın da bir dönem dikkatini çekmeye çalıştığı Yoltanlı Barajı inşaatı ile büyük oranda sulara teslim olmuş.